T.C. Anayasası_{Karşılaştırmalı}

BAŞLANGIÇ
BİRİNCİ KISIM
Genel Esaslar
MADDE 1 : I. Devletin şekli
MADDE 2 : II. Cumhuriyetin nitelikleri
MADDE 3 : III. Devletin bütünlüğü, Resmî dili, bayrağı, milli marşı ve başkenti
MADDE 4 : IV. Değiştirilemeyecek hükümler
MADDE 5 : V. Devletin temel amaç ve görevleri
MADDE 6 : VI. Egemenlik
MADDE 7 : VII. Yasama yetkisi
MADDE 8 : VIII. Yürütme yetkisi ve görevi
MADDE 9 : IX. Yargı yetkisi
MADDE 10 : X. Kanun önünde eşitlik
MADDE 11 : XI. Anayasanın bağlayıcılığı ve üstünlüğü

İKİNCİ KISIM
Temel Haklar ve Ödevler
BİRİNCİ BÖLÜM
Genel Hükümler
MADDE 12 : I. Temel hak ve hürriyetlerin niteliği
MADDE 13 : II. Temel hak ve hürriyetlerin sınırlanması
MADDE 14 : III. Temel hak ve hürriyetlerin kötüye kullanılamaması
MADDE 15 : IV. Temel hak ve hürriyetlerin kullanılmasının durdurulması
MADDE 16 : V. Yabancıların durumu
İKİNCİ BÖLÜM
KiĢinin Hakları ve Ödevleri
MADDE 17 : I. Kişinin dokunulmazlığı, maddi ve manevi varlığı
MADDE 18 : II. Zorla çalıştırma yasağı
MADDE 19 : III. Kişi hürriyeti ve güvenliği

IV. Özel hayatın gizliliği ve korunması
MADDE 20 : A. Özel hayatın gizliliği
MADDE 21 : B. Konut dokunulmazlığı
MADDE 22 : C. Haberleşme hürriyeti
MADDE 23 : V. Yerleşme ve seyahat hürriyeti
MADDE 24 : VI. Din ve vicdan hürriyeti
MADDE 25 : VII. Düşünce ve kanaat hürriyeti
MADDE 26 : VIII. Düşünceyi açıklama ve yayma hürriyeti
MADDE 27 : IX. Bilim ve sanat hürriyeti
X. Basın ve yayımla ilgili hükümler
MADDE 28 : A. Basın hürriyeti
MADDE 29 : B. Süreli ve süresiz yayın hakkı
MADDE 30 : C. Basın araçlarının korunması

MADDE 31 : D. Kamu tüzel kişilerinin elindeki basın dışı kitle haberleşme araçlarından yararlanma hakkı
MADDE 32 : E. Düzeltme ve cevap hakkı
XI. Toplantı hak ve hürriyetleri
MADDE 33 : A. Dernek kurma hürriyeti
MADDE 34 : B. Toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkı
MADDE 35 : XII. Mülkiyet hakkı
XIII. Hakların korunması ile ilgili hükümler
MADDE 36 : A. Hak arama hürriyeti
MADDE 37 : B. Kanuni hakim güvencesi
MADDE 38 : C. Suç ve cezalara ilişkin esaslar
MADDE 39 : XIV. İspat hakkı
MADDE 40 : XV. Temel hak ve hürriyetlerin korunması

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Sosyal ve Ekonomik Haklar ve Ödevler
MADDE 41 : I. Ailenin korunması ve çocuk hakları
MADDE 42 : II. Eğitim ve öğrenim hakkı ve ödevi
III. Kamu yararı
MADDE 43 : A. Kıyılardan yararlanma
MADDE 44 : B. Toprak mülkiyeti
MADDE 45 : C. Tarım, hayvancılık ve bu üretim dallarında çalışanların korunması
MADDE 46 : D. Kamulaştırma
MADDE 47 : E. Devletleştirme ve Özelleştirme
MADDE 48 : IV. Çalışma ve sözleşme hürriyeti
V. Çalışma ile ilgili hükümler
MADDE 49 : A. Çalışma hakkı ve ödevi
MADDE 50 : B. Çalışma şartları ve dinlenme hakkı
MADDE 51 : C. Sendika kurma hakkı

MADDE 52 : D. Sendikal faaliyet
VI. Toplu iş sözleşmesi, grev hakkı ve lokavt
MADDE 53 : A. Toplu iş sözleşmesi ve toplu sözleşme hakkı
MADDE 54 : B. Grev hakkı ve lokavt
MADDE 55 : VII. Ücrette adalet sağlanması
VIII. Sağlık, çevre ve konut
MADDE 56 : A. Sağlık hizmetleri ve çevrenin korunması
MADDE 57 : B. Konut hakkı
IX. Gençlik ve spor
MADDE 58 : A. Gençliğin korunması
MADDE 59 : B. Sporun geliştirilmesi ve tahkim
X. Sosyal güvenlik hakları
MADDE 60 : A. Sosyal güvenlik hakkı
MADDE 61 : B. Sosyal güvenlik bakımından özel olarak korunması gerekenler
MADDE 62 : C. Yabancı ülkelerde çalışan Türk vatandaşları

MADDE 63 : XI. Tarih, kültür ve tabiat varlıklarının korunması
MADDE 64 : XII. Sanatın ve sanatçının korunması
MADDE 65 : XIII. Devletin iktisadi ve sosyal ödevlerinin sınırları
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Siyasi Haklar ve Ödevler
MADDE 66 : I. Türk vatandaşlığı
MADDE 67 : II. Seçme, seçilme ve siyasi faaliyette bulunma hakları
III. Siyasi partilerle ilgili hükümler
MADDE 68 : A. Parti kurma, partilere girme ve partilerden ayrılma
MADDE 69 : B. Siyasi partilerin uyacakları esaslar
IV. Kamu hizmetlerine girme hakkı
MADDE 70 : A. Hizmete girme
MADDE 71 : B. Mal bildirimi

MADDE 72 : V. Vatan hizmeti
MADDE 73 : VI. Vergi ödevi
MADDE 74 : VII. Dilekçe, bilgi edinme ve kamu denetçisine başvurma hakkı
ÜÇÜNCÜ KISIM
Cumhuriyetin Temel Organları
BİRİNCİ BÖLÜM
Yasama
I. Türkiye Büyük Millet Meclisi
MADDE 75 : A. Kuruluşu
MADDE 76 : B. Milletvekili seçilme yeterliliği
MADDE 77 : C. Türkiye Büyük Millet Meclisi ve Cumhurbaşkanının seçim dönemi
MADDE 78 : D. Seçimlerin geriye bırakılması ve ara seçimler
MADDE 79 : E. Seçimlerin genel yönetim ve denetimi

F. Üyelikle ilgili hükümler
MADDE 80 : 1. Milletin temsili
MADDE 81 : 2. Andiçme
MADDE 82 : 3. Üyelikle bağdaşmayan işler
MADDE 83 : 4. Yasama dokunulmazlığı
MADDE 84 : 5. Milletvekilliğinin düşmesi
MADDE 85 : 6. İptal istemi
MADDE 86 : 7. Ödenek ve yolluklar
II. Türkiye Büyük Millet Meclisinin görev ve yetkileri
MADDE 87 : A. Genel olarak
MADDE 88 : B. Kanunların teklif edilmesi ve görüşülmesi
MADDE 89 : C. Kanunların Cumhurbaşkanınca yayımlanması
MADDE 90 : D. Milletlerarası andlaşmaları uygun bulma

MADDE 91 : E. Kanun hükmünde kararname çıkarma yetkisi verme
MADDE 92 : F. Savaş hali ilanı ve silahlı kuvvet kullanılmasına izin verme
III. Türkiye Büyük Millet Meclisinin faaliyetleri ile ilgili hükümler
MADDE 93 : A. Toplanma ve tatil
MADDE 94 : B. Başkanlık Divanı
MADDE 95 : C. İçtüzük siyasi parti grupları ve kolluk işleri
MADDE 96 : D. Toplantı ve karar yeter sayısı
MADDE 97 : E. Görüşmelerin açıklığı ve yayımlanması
IV. Türkiye Büyük Millet Meclisinin bilgi edinme ve denetim yolları
MADDE 98 : A. Genel olarak
MADDE 99 : B. Gensoru
MADDE 100 : C. Meclis soruşturması

İKİNCİ BÖLÜM
Yürütme
I. Cumhurbaşkanı
MADDE 101 : A. Adaylık ve seçimi
MADDE 102 : B. Seçimi
MADDE 103 : C. Andiçmesi
MADDE 104 : D. Görev ve yetkileri
MADDE 105 : E. Cumhurbaşkanının cezai sorumluluğu
MADDE 106 : F. Cumhurbaşkanı yardımcıları, Cumhurbaşkanına vekalet ve bakanlar
MADDE 107 : G. Cumhurbaşkanı Genel Sekreterliği
MADDE 108 : H. Devlet Denetleme Kurulu
II. Bakanlar Kurulu
MADDE 109 : A. Kuruluş
MADDE 110 : B. Göreve başlama ve güvenoyu
MADDE 111 : C. Görev sırasında güvenoyu

MADDE 112 : D. Görev ve siyasi sorumluluk
MADDE 113 : E. Bakanlıkların kurulması ve bakanlar
MADDE 114 : F. Seçimlerde geçici Bakanlar Kurulu
MADDE 115 : G. Tüzükler
MADDE 116 : H. Türkiye Büyük Millet Meclisi ve Cumhurbaşkanı seçimlerinin yenilenmesi
İ. Milli Savunma
MADDE 117 : 1. Başkomutanlık ve Genelkurmay Başkanlığı
MADDE 118 : 2. Milli Güvenlik Kurulu
III. Olağanüstü yönetim usulleri
A. Olağanüstü haller
MADDE 119 : 1. Tabiî afet ve ağır ekonomik bunalım sebebiyle olağanüstü hal ilânı

MADDE 120 : 2. Şiddet olaylarının yaygınlaşması ve kamu düzeninin ciddi şekilde bozulması sebepleriyle olağanüstü hal ilanı
MADDE 121 : 3. Olağanüstü hallerle ilgili düzenleme
MADDE 122 : B. Sıkıyönetim, seferberlik ve savaş hali
IV. İdare
A. İdarenin esasları
MADDE 123 : 1. İdarenin bütünlüğü ve kamu tüzelkişiliği
MADDE 124 : 2. Yönetmelikler
MADDE 125 : B. Yargı yolu
C. İdarenin kuruluşu
MADDE 126 : 1. Merkezi idare
MADDE 127 : 2. Mahalli idareler
D. Kamu hizmeti görevlileriyle ilgili hükümler
MADDE 128 : 1. Genel ilkeler

MADDE 129 : 2. Görev ve sorumlulukları, disiplin kovuşturulmasında güvence
E. Yükseköğretim kurumları ve üst kuruluşları
MADDE 130 : 1. Yükseköğretim kurumları
MADDE 131 : 2. Yükseköğretim üst kuruluşları
MADDE 132 : 3. Yükseköğretim kurumlarından özel hükümlere tabi olanlar
MADDE 133 : F. Radyo ve Televizyon Üst Kurulu, radyo ve televizyon kuruluşları ve kamuyla ilişkili haber ajansları
MADDE 134 : G. Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu
MADDE 135 : H. Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları

MADDE 136 : İ. Diyanet İşleri Başkanlığı
MADDE 137 : J. Kanunsuz emir
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Yargı
I. Genel hükümler
MADDE 138 : A. Mahkemelerin bağımsızlığı
MADDE 139 : B. Hakimlik ve savcılık teminatı
MADDE 140 : C. Hakimlik ve savcılık mesleği
MADDE 141 : D. Duruşmaların açık ve kararların gerekçeli olması
MADDE 142 : E. Mahkemelerin kuruluşu
MADDE 143 : F. Devlet Güvenlik Mahkemeleri
MADDE 144 : G. Adalet hizmetlerinin denetimi
MADDE 145 : H. Askeri yargı

II. Yüksek mahkemeler
A. Anayasa Mahkemesi
MADDE 146 : 1. Kuruluşu
MADDE 147 : 2. Üyelerin görev süresi ve üyeliğin sona ermesi
MADDE 148 : 3. Görev ve yetkileri
MADDE 149 : 4. Çalışma ve yargılama usulü
MADDE 150 : 5. İptal davası
MADDE 151 : 6. Dava açma süresi
MADDE 152 : 7. Anayasaya aykırılığın diğer mahkemelerde ileri sürülmesi
MADDE 153 : 8. Anayasa Mahkemesinin kararları
MADDE 154 : B. Yargıtay
MADDE 155 : C. Danıştay
MADDE 156 : D. Askeri Yargıtay
MADDE 157 : E. Askeri Yüksek İdare Mahkemesi

MADDE 158 : F. Uyuşmazlık Mahkemesi
MADDE 159 : III. Hakimler ve Savcılar Kurulu
MADDE 160 : IV. Sayıştay
DÖRDÜNCÜ KISIM
Mali ve Ekonomik Hükümler
BİRİNCİ BÖLÜM
Mali Hükümler
I. Bütçe
MADDE 161 : A. Bütçe ve kesin hesap
MADDE 162 : B. Bütçenin görüşülmesi
MADDE 163 : C. Bütçelerde değişiklik yapılabilme esasları
MADDE 164 : D. Kesinhesap
MADDE 165 : E. Kamu iktisadi teşebbüslerinin denetimi
İKİNCİ BÖLÜM
Ekonomik Hükümler
MADDE 166 : I. Planlama; Ekonomik ve Sosyal Konsey

MADDE 158 : F. Uyuşmazlık Mahkemesi
MADDE 159 : III. Hakimler ve Savcılar Kurulu
MADDE 160 : IV. Sayıştay
DÖRDÜNCÜ KISIM
Mali ve Ekonomik Hükümler
BİRİNCİ BÖLÜM
Mali Hükümler
I. Bütçe
MADDE 161 : A. Bütçe ve kesin hesap
MADDE 162 : B. Bütçenin görüşülmesi
MADDE 163 : C. Bütçelerde değişiklik yapılabilme esasları
MADDE 164 : D. Kesinhesap
MADDE 165 : E. Kamu iktisadi teşebbüslerinin denetimi
İKİNCİ BÖLÜM
Ekonomik Hükümler
MADDE 166 : I. Planlama; Ekonomik ve Sosyal Konsey

ALTINCI KISIM
Geçici Hükümler
GEÇİCİ MADDE 1
GEÇİCİ MADDE 2
GEÇİCİ MADDE 3
GEÇİCİ MADDE 4
GEÇİCİ MADDE 5
GEÇİCİ MADDE 6
GEÇİCİ MADDE 7
GEÇİCİ MADDE 8
GEÇİCİ MADDE 9
GEÇİCİ MADDE 10
GEÇİCİ MADDE 11
GEÇİCİ MADDE 12
GEÇİCİ MADDE 13
GEÇİCİ MADDE 14
GEÇİCİ MADDE 15
GEÇİCİ MADDE 16
GEÇİCİ MADDE 17
GEÇİCİ MADDE 18
GEÇİCİ MADDE 19

GEÇİCİ MADDE 20
GEÇİCİ MADDE 21
YEDİNCİ KISIM
Son Hükümler
MADDE 175 : I. Anayasanın değiştirilmesi, seçimlere ve halkoylamasına katılma:
MADDE 176 : II. Başlangıç ve kenar başlıklar
MADDE 177 : III. Anayasanın yürürlüğe girmesi
18/10/1982 TARİHLİ VE 2709 SAYILI KANUNA İŞLENEMEYEN HÜKÜMLER
3376 SAYILI ANAYASA DEĞİŞİKLİKLERİNİN HALKOYUNA SUNULMASI HAKKINDA KANUN
4709 SAYILI TÜRKİYE CUMHURİYETİ ANAYASASININ BAZI MADDELERİNİN DEĞİŞTİRİLMESİ HAKKINDA KANUN
5678 SAYILI TÜRKİYE CUMHURİYETİ ANAYASASININ BAZI MADDELERİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN

5697 SAYILI TÜRKİYE CUMHURİYETİ ANAYASASININ BAZI MADDELERİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN
6771 SAYILI TÜRKİYE CUMHURİYETİ ANAYASASINDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN
6216 SAYILI ANAYASA MAHKEMESİNİN KURULUŞU VE YARGILAMA USULLERİ HAKKINDA KANUN
İNSAN HAKLARI EVRENSEL BİLDİRGESİ
AVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİ